Pensioenfonds ABP en Robeco aangespoord om vleesgigant JBS te laten vallen na onthulling over schokkende toename in de uitstoot van broeikasgasemissies

De uitstoot van broeikasgassen van het grootste vleesbedrijf ter wereld, JBS, is in de afgelopen vijf jaar met maar liefst 51% toegenomen, waarmee het bedrijf nog verder verwijderd raakt van het doel in 2040 netto klimaatneutraal te zijn. Het bedrijf is nu namelijk verantwoordelijk voor een uitstoot meer dan twee keer onze jaarlijkse Nederlandse klimaatvoetafdruk, zo blijkt uit nieuw onderzoek.

Een coalitie van actiegroepen – waaronder Feedback EU, IATP, Desmog en Mighty Earth – is woedend over de buitensporige uitstoot van JBS. In vijf jaar tijd heeft het bedrijf het aantal dieren om te slachten verhoogd naar 28 miljoen runderen (54% omhoog), naar 48 miljoen varkens (67% omhoog) en naar 5 miljard kippen (40% omhoog). Het is dan ook geen verrassing dat nieuw onderzoek van IATP, Feedback EU en Desmog op basis van een door de VN goedgekeurde methode laat zien dat de emissies tussen 2016 en 2021 met 51% is toegenomen, van 280 megaton tot 421,6 megaton CO2 equivalent. Dat is meer dan twee keer zoveel als de jaarlijkse uitstoot van Nederland en de helft van wat Shell elk jaar uitstoot.

Voorafgaand aan de jaarlijkse algemene vergadering van het bedrijf die morgen plaatsvindt in São Paulo dringt de coalitie investeerders er op aan om afstand te doen van hun investeringen in JBS. Naast grote beleggers uit de VS en Brazilië wordt ook Nederland gerepresenteerd in het lijstje van top 10 aan investeerders, met ABP op nummer 8.

Frank Mechielsen, directeur Feedback EU: “ABP kan verwachten dat de lovende woorden over het stopzetten van hun beleggingen in fossiele brandstoffen naar de achtergrond zullen verdwijnen. ABP zou het voorbeeld van PFZW moeten volgen die eind 2021 uit JBS is gestapt vanwege incidenten over landgebruik en biodiversiteit. Ook de Robeco en Aegon zouden morgen de kans moeten grijpen om de ‘greenwashing’ van JBS aan te kaarten. Of ze dat gaan doen is een tweede vraag.”

Dirk-Jan Verdonk . directeur World Animal Protection Nederland voegt daaraan toe: ‘Het is wrang dat uitgerekend ABP, het pensioenfonds van de overheid, tientallen miljoenen euro’s in JBS investeert. Aan de ene kant heeft de Nederlandse overheid de mond vol over kringlooplandbouw, dierwaardige veehouderij en het verminderen van vleesconsumptie, aan de andere kant wordt het pensioengeld van ambtenaren gebruikt om een voedselsysteem in stand te houden met desastreuze gevolgen voor mens, dier en planeet.’

In het laatste rapport van de IPCC dat deze maand verscheen wordt specifiek aanbevolen om de uitstoot van methaan door de veehouderij tegen 2030 met een derde te verminderen om de temperatuurstijging tot 1,5º C te beperken. Veeteelt is verantwoordelijk voor 32% van alle methaan emissies. De opwarming door methaan is 84 keer zo hoog dan door CO2. Met de geplande uitbreiding die het bedrijf hoopt te doen en de zoektocht naar meer financiering op de beurs in de VS zal de uitstoot in plaats van verminderen alleen nog maar meer stijgen.

“Het is onthutsend dat JBS in één jaar meer klimaatemissies heeft dan heel Italië,” zei Shefali Sharma, directeur van het IATP, het Instituut voor Landbouw en Handelsbeleid Europa, dat in 2018 schatte dat de uitstoot van JBS ruwweg de helft was van die van oliemultinationals zoals BP of Shell. De nieuw berekende uitstoot laat zien hoe dringend het is om publieke verantwoording af te moeten leggen en onafhankelijke toetsing van klimaatclaims van grote vleesbedrijven te hebben. JBS is het perfecte voorbeeld van de schade die wordt aangericht door loze ambities om klimaatneutraal te worden.”

Met activiteiten in 20 landen en een recordomzet van 72 miljard dollar, beloofde JBS vorig jaar om tegen 2040 een netto-nul-uitstoot te bereiken. De plannen bevatten echter weinig details en zijn door campagnevoerders bekritiseerd, omdat ze de zogenaamde ‘Scope 3’-emissies buiten beschouwing laten. Scope 3-emissies omvatten de hele productieketen en zijn verantwoordelijk voor 97% van de uitstoot van JBS. Het niet meenemen van scope 3-emissies geeft dus een gigantische onderschatting van de bijdrage die JBS doet aan klimaatverandering door ontbossing, verandering in landgebruik, productie van voer en het gebruik van brandstof en landbouwchemicaliën.

Tegelijk met het onderzoek van het IATP over de uitstoot van JBS publiceerde Mighty Earth het rapport “The Boys From Brazil”, waarin werd benadrukt dat de rundveeproductie de grootste aanjager is van ontbossing en de daaraan gerelateerde emissies in het Amazonegebied. Ook bleek dat JBS verantwoordelijk was voor naar schatting 1,5 miljoen hectare ontbossing in Brazilië sinds 2008. Naast het meermaals niet nakomen van beloften om ontbossing in het Amazonegebied en andere ecosystemen zoals de Cerrado en de Pantanal te stoppen, is JBS ook in verband gebracht met omkoping, prijsafspraken, landroof, uitbuiting van arbeiders, moderne slavernij en milieuvervuiling.

Het is voor Frank Mechielsen van Feedback EU dan ook duidelijk: “Het is hoog tijd dat het pensioenfonds ABP, en banken en investeerders zoals Robeco en Aegon, hun verantwoordelijkheid nemen en stoppen met het financieren van de klimaatcrisis en de vernietiging van de natuur. Trek die stekker eruit en stop de financiële steun aan JBS en dochterondernemingen!”

Nederlands fondsbeheerder Actiam besloot dit in 2020 al te doen toen uit een evaluatie bleek dat JBS geen vooruitgang boekte in de gestelde doelstellingen over onder andere ontbossing. PFZW volgde eind 2021. De coalitie hoopt dat andere aandeelhouders volgen, en dat zij van de gelegenheid gebruik maken om morgen voor het algemene welzijn van ons allen op te komen en hun ultimatums te geven tijdens de vergadering. Dat mogen we toch zeker wel verwachten van pensioenfondsen en banken die onze toekomst willen waarborgen?

Einde

Perscontacten:

Nederland: Frank Mechielsen, Directeur Feedback EU: 06-55481678  frank@feedbackglobal.org

Engelstalig: Shefali Sharma, Director IATP: +49 177 1469613  ssharma@iatp.org

Alex Wijeratna:  Mighty Earth +44 7725406730  awijeratna@mightyearth.org

Notes for editors:

1. The full DeSmog, IATP and /Feedback joint media briefing on JBS’s emissions and climate greenwash can be found at: [link to come].
2. Infographics and supplemental reading can be found here [link to come].